ABD Hükümeti ile Harvard Üniversitesi Arasındaki Gerilim Tırmanıyor: Fon Kesintileri ve Hukuki Mücadele
Donald Trump yönetimindeki ABD hükümeti ile köklü Amerikan üniversitesi Harvard arasındaki anlaşmazlık giderek derinleşiyor. Hükümet, Harvard’a yeni fon sağlamama kararı alarak üniversiteye yönelik baskısını artırıyor. Eğitim Bakanı Linda McMahon, Harvard Üniversitesi Rektörü Alan Garber’e yazdığı ve X platformunda da paylaştığı bir mektupta, Harvard’ın "sorumlu liderlik" göstermediği sürece federal hibe alamayacağını belirtti. Bakanlığın üst düzey bir yetkilisi de bu açıklamayı destekleyerek öncelikle araştırma fonlarının etkileneceğini vurguladı.
Hükümetin bu kararının ardında yatan gerekçeler oldukça çeşitli. Massachusetts eyaletinin Cambridge şehrinde bulunan Harvard Üniversitesi’nin devlet desteğinden büyük ölçüde yararlanmasına rağmen federal düzenlemelere uymadığı iddia ediliyor. Aynı zamanda, üniversitenin milyarlarca dolarlık neredeyse vergisiz bir servete sahip olması da eleştiriliyor. Özellikle, Harvard’ın antisemitizmle mücadelede başarısız olduğu vurgulanıyor.
Geçtiğimiz yıl Harvard kampüsünde ve diğer birçok ABD üniversitesinde Filistin yanlısı gösteriler düzenlenmişti. Trump’ın ise antisemitizm suçlamasını siyasi baskı aracı olarak kullandığı yönünde eleştiriler bulunuyor. Eleştirmenler, Trump’ın bu tür suçlamaları, hoşuna gitmeyen kurumlar üzerinde baskı kurmak için kullandığını savunuyor.
ABD hükümeti, özellikle sol liberal olarak algıladığı üniversitelere karşı sert bir tutum sergiliyor. Bu bağlamda, köken, cinsiyet veya ten rengi gibi nedenlerle ayrımcılığa maruz kalan dezavantajlı grupları desteklemeyi amaçlayan programlar özellikle hedef alınıyor. Trump, bu tür programları "uyanık ideoloji"nin bir ifadesi olarak görüyor.
Ancak Harvard Üniversitesi, diğer bazı üniversitelerin aksine, Washington’dan gelen geniş kapsamlı taleplere direniyor. Bu talepler arasında kabul süreçleri, davranış kuralları ve personel kararları gibi konular yer alıyor. Üniversitenin bu tür şartları reddetmesi üzerine hükümet, daha önce de önemli miktarda fonu dondurmuştu. Trump yönetimi, toplamda 2,2 milyar ABD doları (yaklaşık 1,9 milyar Euro) tutarındaki çok yıllık federal hibeyi ve üniversite ile yapılan mevcut sözleşmelerden yaklaşık 60 milyon doları askıya aldı. ABD medyasında yer alan haberlere göre, toplamda yaklaşık 9 milyar ABD doları tutarındaki devlet fonu tehlike altında.
Harvard Üniversitesi, hükümetin bu eylemlerine karşı hukuki mücadele başlatmış durumda. Üniversite, bu durumun ABD Anayasası’nın ilk ek maddesiyle güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlali olduğunu savunuyor. Üniversite, hükümetin eylemlerinin anayasal haklarını ihlal ettiğini ve bu nedenle yasal yollara başvurduklarını belirtiyor.
Son olarak, Trump, üniversitenin vergi ayrıcalıklarının elinden alınabileceği tehdidinde de bulundu. Trump, Harvard’ın gelecekte siyasi bir kuruluş gibi muamele görmesi gerektiğini savundu. Bu tehdit, hükümetin Harvard’a yönelik baskısının ne kadar ileri gidebileceğini gösteriyor. Vergi ayrıcalıklarının elden alınması, üniversitenin finansal durumunu ciddi şekilde etkileyebilir ve operasyonlarını zorlaştırabilir.
Harvard Üniversitesi ile ABD hükümeti arasındaki bu gerilim, yükseköğretim kurumlarının özerkliği, ifade özgürlüğü ve hükümetin siyasi baskısı gibi önemli konuları gündeme getiriyor. Bu durum, diğer üniversiteler için de emsal teşkil edebilir ve Amerikan yükseköğretim sisteminin geleceği üzerinde önemli etkileri olabilir. Hukuki süreçlerin nasıl sonuçlanacağı ve hükümetin Harvard’a yönelik baskısının devam edip etmeyeceği merakla bekleniyor. Bu anlaşmazlık, Amerikan siyaseti ve yükseköğretimi arasındaki karmaşık ilişkiyi bir kez daha gözler önüne seriyor. Taraflar arasındaki bu mücadele, uzun süre gündemde kalmaya devam edecek gibi görünüyor. Özellikle yaklaşan seçimler göz önüne alındığında, bu türden politik çekişmelerin daha da artması beklenebilir. Harvard Üniversitesi’nin bu süreçteki duruşu ve hukuki mücadelesi, diğer üniversiteler için de bir yol haritası niteliği taşıyabilir.
