Hollanda, Nijerya’ya Çalınan Benin Bronzlarını İade Edecek
Hollanda, 19 Şubat Çarşamba günü, 19. yüzyılın sonunda İngiliz birlikleri tarafından yağmalanan ve Hollanda müzesinde saklanan 100’den fazla Benin bronzunu Nijerya’ya iade edeceğini açıkladı.
Benin Bronzlarının Yağmalanması
1897’de İngiliz askerleri, günümüz Nijerya topraklarında bulunan Benin Krallığı’nda 16. ve 18. yüzyıllar arasında Edo halkı tarafından yaratılan bu tarihi heykelleri çaldı. Kraliyet sarayı figürlerini, hayvanları ve diğer sembolik öğeleri tasvir eden hazineler daha sonra satıldı ve Leiden’deki Wereldmuseum’da sergilendi.
Tarihi Bir Haksızlığın Telafi Edilmesi
Hollanda Kültür Bakanı Eppo Bruins, "Bu iadeyle, bugün hala hissedilen tarihi bir haksızlığın giderilmesine katkıda bulunuyoruz" dedi.
Nijerya Ulusal Müzeler ve Anıtlar Komisyonu Genel Direktörü Olugbile Holloway’e göre, 113 parçanın iadesi 1897 baskınından bu yana Nijerya’ya yapılan en büyük iade. Holloway bir bildiride, "Bunun dünya çapındaki diğer ülkeler için iyi bir örnek olacağını umuyoruz" dedi.
Diğer Ülkelerin Girişimleri
2022 yılında Almanya, Nijerya’ya kendi Benin bronz koleksiyonlarından parçalar iade etmeye başladı. Ancak Londra’daki British Museum, ünlü koleksiyonundan herhangi bir parçayı iade etmeyi reddetti ve müzelerin hazineleri iade etmesini engelleyen 1963 tarihli bir yasaya atıfta bulundu.
Tartışmalı Bir Miras
Benin bronzları, sömürgecilik ve yağmacılığın tartışmalı bir mirasıdır. Bazı uzmanlar, tarihi önemleri nedeniyle hazinelerin orijinal evlerine iade edilmesi gerektiğini savunurken, diğerleri bunların evrensel bir kültürel miras olduğunu ve müzelerde sergilenmeye devam edilmesi gerektiğini savunuyor.
Kültürel Kimliğin Önemi
Nijeryalı yetkililer, Benin bronzlarının iadesinin ülke için büyük bir öneme sahip olduğunu ve kültürel kimliklerini yeniden kazanmalarına yardımcı olacağını vurguluyor. Nijerya, İngiltere ve diğer Avrupa ülkelerinden yağmalanan diğer hazinelerin de iade edilmesi çağrısında bulunuyor.
Uluslararası Haklılık Talebi
Hollanda’nın iade kararı, yağmalanan kültürel eserlerin orijinal sahiplerine iade edilmesi yönündeki uluslararası hareketin artan ivmesinin bir göstergesidir. Bu hareket, sömürgecilik ve yağmacılığın tarihinin tanınmasını, kültürel mirasın önemini ve yağmalanan eserlerin dönüştürülmesi için küresel işbirliğinin önemini vurgulamaktadır.
