Gene Hackman ve Eşinin Vefat Nedenleri Açıklandı: Hantavirüsün Nadir Ama Ölümcül Tehlikesi
Ünlü oyuncu Gene Hackman (95) ve eşi Betsy Arakawa Hackman’ın (65) vefat nedenleri kamuoyuyla paylaşıldı. Yetkililer, Gene Hackman’ın aterosklerotik kardiyovasküler hastalık ve ileri evre Alzheimer hastalığı nedeniyle yaşamını yitirdiğini belirtirken, eşi Betsy Arakawa Hackman’ın ise büyük olasılıkla hantavirüs pulmoner sendromu (HPS) nedeniyle vefat ettiği açıklandı. Bu nadir görülen ancak ölümcül olabilen hastalık, kemirgenler tarafından taşınan virüsler aracılığıyla insanlara bulaşabiliyor.
Avustralya Queensland Üniversitesi’nde görevli moleküler virolog Dr. Rhys Parry, hantavirüslerin öncelikle kemirgenler tarafından taşınan ve insanlarda ciddi solunum veya böbrek hastalıklarına yol açabilen bir virüs grubu olduğunu ifade etti. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) verilerine göre, Kuzey, Orta ve Güney Amerika’da bulunan hantavirüslerin çoğu HPS’ye neden olabiliyor. ABD genelinde tespit edilen hantavirüslerin insandan insana bulaşmadığı da CDC tarafından belirtildi.
HPS’nin enfekte olan kişilerde yaklaşık %40 gibi yüksek bir ölüm oranına sahip olduğu biliniyor. Dr. Parry, Fox News Digital’e yaptığı açıklamada, hantavirüslerin genellikle insanların, rahatsız edilen kemirgen idrarı, dışkısı veya yuva malzemelerinden yayılan virüs partiküllerini solumasıyla yayıldığını vurguladı.
Hantavirüsün Yayılma Yolları ve Risk Faktörleri
CDC, hantavirüsün yayılma mekanizmalarıyla ilgili çeşitli olasılıklar sunuyor. NYU Langone Sağlık’ta görevli klinik tıp profesörü ve Fox News kıdemli medikal analisti Dr. Marc Siegel, hantavirüsün kemirgenlerin tükürüğü, idrarı ve temas ettiği yerlerden kalkan toz yoluyla yayılabileceğini doğruladı. ABD’de bu virüsü taşıyan en yaygın kemirgen türünün geyik faresi olduğu belirtiliyor.
CDC, hantavirüs vakalarının çoğunun, kemirgenlerin evlere veya ahırlara girme olasılığının daha yüksek olduğu kırsal alanlarda görüldüğünü de ekledi. Uzmanlar, hantavirüs enfeksiyonlarının oldukça nadir görüldüğü konusunda hemfikirler.
Dr. Parry, bu durumun oldukça üzücü olduğunu belirterek, "HPS’yi ölümden sonra tespit edebilmeleri beni gerçekten etkiledi," dedi. Dr. Siegel ise, bu hastalığın insanları nadiren etkilediğini, çünkü kemirgenlerin sadece bazılarının virüsü taşıdığını ve hepsinin insanlarla temas etmediğini, ancak vakaların üçte biri ila yarısının ölümcül olduğunu ifade etti.
Hantavirüs Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Dr. Parry, hantavirüsün ilk belirtilerinin, maruz kaldıktan bir ila sekiz hafta sonra ortaya çıkan ateş, kas ağrıları, yorgunluk ve gastrointestinal sorunlar olduğunu söyledi. Bu belirtiler, dört ila 10 gün sonra öksürük, nefes darlığı ve akciğerlerde sıvı birikmesi gibi ciddi solunum semptomlarına ilerliyor.
ABD’de en sık görülen hantavirüs türü olan Sin Nombre virüsü, yaklaşık %38 ölüm oranına sahip hantavirüs pulmoner sendromuna neden oluyor. Dr. Parry, bu virüsün tipik olarak akciğerlerin sıvı ile dolması, solunum yetmezliğine ve hayati organlara yetersiz oksijen ulaşmasına yol açarak ölümcül hale geldiğini belirtti.
Hantavirüs için spesifik bir antiviral tedavi bulunmuyor. Ancak uzmanlar, erken yoğun bakım ve oksijen tedavisi ile destekleyici önlemlerin hayati önem taşıdığını vurguluyor. CDC, erken yoğun tıbbi bakımın kritik olduğunu, çünkü ani akut hastalık geçiren hastaların hızla ağırlaşıp ölebileceğini belirtiyor. Destekleyici bakım, kalp fonksiyonunun izlenmesi, sıvı ve oksijen verilmesi ve hastanın gerektiğinde ventilatöre bağlanmasını içerebilir. Hastalara ayrıca geniş spektrumlu antibiyotik tedavisi, ateş düşürücüler ve ağrı kesiciler de verilebilir.
UT Southwestern Tıp Merkezi’nde görevli pulmonoloji ve yoğun bakım uzmanı Dr. Sonja Bartolome, hantavirüs pulmoner sendromu için bir tedavi olmamasına rağmen, nefes darlığı yaşandığında tıbbi yardım almanın önemli olduğunu, çünkü hastanın vücuduna yeterli oksijen sağlamak için mekanik ventilatör veya ekstra-korporeal membran oksijenatör (ECMO) makinesine ihtiyaç duyabileceğini ifade etti. Tıbbi bakıma rağmen, hantavirüs pulmoner sendromu geliştiren kişilerin %30 ila %40’ı hayatta kalamıyor.
Hantavirüsten Korunma Yolları
Dr. Bartolome, bu nadir enfeksiyondan korunmak için bazı ipuçları sundu:
- Vahşi fareleri ve sıçanları evinizden uzak tutun.
- Kemirgen atıklarını gördüğünüzde hızlıca temizleyin.
- Kemirgenlerin istila ettiği alanlardan uzak durun.
Kemirgen atıklarını temizlerken, lastik eldivenler giymek, dezenfektan kullanmak ve sonrasında ellerinizi yıkamak önemlidir.
Hantavirüsün nadir görülen ancak potansiyel olarak ölümcül bir hastalık olduğu unutulmamalıdır. Özellikle kırsal bölgelerde yaşayan veya kemirgenlerle temas riski taşıyan kişilerin, belirtilere karşı dikkatli olması ve gerekli önlemleri alması hayati önem taşıyor. Gene Hackman ve eşinin yaşadığı bu trajik olay, hantavirüsün ciddiyetini bir kez daha gözler önüne seriyor.