Alman Müzesi 100. Yılını Rekorlarla Kutluyor
Alman Müzesi, 100. doğum gününe kısa bir süre kala 100 milyonuncu ziyaretçisini ağırlayarak rekorlara imza atıyor. 7 Mayıs 1925’te Münih Müzeler Adası’nda dünyanın en büyük bilim ve teknoloji müzelerinden biri olarak kapılarını açan müze, tüm şubeleriyle birlikte 125.000’den fazla objeye ev sahipliği yapıyor. Bu objeler arasında 3,7 milyar yıllık ay taşı gibi en eski sergi parçasından, yaklaşık 100 ton ağırlığındaki askeri denizaltı U1’e kadar geniş bir yelpaze bulunuyor.
Müzenin kuruluş yıl dönümü kutlamalarına Federal Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier de katıldı ve doğa bilimleri ve teknik eğitimine daha fazla önem verilmesi çağrısında bulundu. Steinmeier, teknik ilerlemenin iklim değişikliği ve sosyal adalet gibi geleceğin önemli sorunlarının üstesinden gelinmesinde de önemli bir rol oynadığını vurguladı.
Müze, gelecek hafta sonu tüm ziyaretçilere ücretsiz giriş imkanı sunan bir yıl dönümü programı düzenleyecek. Müze Genel Müdürü Wolfgang Heckl, "Bilgi herkes için her zaman evimizin temel fikri olmuştur" diyerek, sergilerin yanı sıra atölyeler, kütüphane, arşiv ve eğitim bölümünün de ziyaret edilebileceğini belirtti. Program kapsamında ayrıca bir bilgi sahnesi, çeşitli atölyeler ve VR gözlükleriyle uzay yolculuğu gibi etkinlikler de yer alacak.
Müzeler Adası’ndaki 45.000 metrekarelik sergi alanının yaklaşık yarısı şu anda yenileniyor. On yıl önce başlayan çalışmaların aslında yıl dönümü yılında tamamlanması planlanıyordu. Ancak gecikmeler, maliyet artışları, bir mimarlık firmasının iflası ve eyalet meclisi tartışmaları yaşandı. Başlangıçta 445 milyon Euro olarak planlanan maliyet, son bilgilere göre yaklaşık 750 milyon Euro’ya yükseldi. Bu maliyetin yaklaşık 660 milyon Euro’luk kısmı, eyalet ve federal hükümet tarafından ortaklaşa karşılanıyor.
Müzenin tamamen yenilenerek yeniden açılması için hedef tarih olarak 2028 belirlendi. Bu tarih aynı zamanda müzenin kurucusu Oskar von Miller’in ölümünün 125. yıl dönümü. Bu nedenle, müzenin 125. kuruluş yıl dönümü de büyük bir coşkuyla kutlanacak.
Müzenin yenilenen ilk bölümü 2022’de ziyarete açılmıştı. Bu bölümde atom fiziğinden fotoğraf ve filme, sağlıktan çeşitli konulara kadar 19 daimi sergi yer alıyor. Sergilerin öne çıkanları arasında hava ve uzay holü, bir atom çekirdeği parçalama masası ve Robert Koch’un 140 yıl önce tüberküloz mikrobunu keşfettiği inkübatör bulunuyor.
Şu anda ikinci bölümün yenilenmesi devam ediyor. Gerçek boyutlardaki madencilerin figürlerinin yer aldığı ünlü maden ocağı ve özellikle küçük ziyaretçilerin ilgisini çeken popüler şimşek gösterisi kaldırıldı. Yüksek gerilim gösterisi ise yeniden yerini alacak. Birçok kişinin geri dönmesini umduğu maden ocağının ise geri dönüp dönmeyeceği ve hangi şekilde geri döneceği henüz belirsiz. Geri dönmesi durumunda ek maliyetler gerektirecek.
Müzenin ilk sergileri 1906’dan itibaren eski Ulusal Müze’de ve eski Süvari Kışlası’nda yer almıştı. Müzeler Adası’ndaki yeni bina, demir betondan yapılmış ilk büyük yapılardan biriydi. O zamanlar ileri düzeyde olan bu yapım tekniği, binanın kendisini serginin bir parçası haline getirmek amacıyla seçilmişti. Bina, adanın zeminine metrelerce derinliğe çakılmış 1500’den fazla beton kazık üzerinde duruyor ve bu kazıkların her biri 40 tona kadar taşıma kapasitesine sahip.
Bundan 100 yıl önce projeksiyonlu planetaryum bir dünya yeniliğiydi. Maden ocağı, gezilebilir gemi güverteleri ve orijinal boyutlardaki laboratuvarlar da büyük ilgi görüyordu. Daha önceki dönemlerden farklı olarak artık daha büyük sergiler sergilenebiliyordu: Bugüne kadar hala ilgi odağı olan U1 denizaltısı, bir dizi gemi, lokomotif ve uçak.
Münih Müzeler Adası’ndaki binanın 1925’teki açılışı için düzenlenen üç günlük kutlama, tarihçilere göre Weimar Cumhuriyeti’ndeki son büyük festivaldi. Eserlerin şehir içinden taşındığı gün çocuklar için okul tatildi ve tüm şehir kutlama havasındaydı.
Şehir kroniklerine göre, açılışta 47.000 ihtiyaç sahibi Münihliye bir defaya mahsus olmak üzere bir mark ödeme yapılmıştı. O dönemde bu parayla Oktoberfest’te bir bardak bira içilebiliyor veya Alman Müzesi’ne iki kez girilebiliyordu: Giriş ücreti yetişkinler için 50 pfennigdi.
Cumhuriyetin bir diktatörlüğe dönüşmesiyle birlikte Naziler müzeyi giderek daha fazla sahiplendiler. Adolf Hitler’in otomobil tutkusu, Müzeler Adası’nda motorlu taşıtlar için bir ek bina yapılmasına yol açtı. Kütüphanede ise "Ebedi Yahudi" adlı propaganda sergisi düzenlendi.
Yakın zamanda araştırmacılar, müzenin kurucusu Oskar von Miller’in yanı sıra önemli bir kurucu ortağı da odak noktasına aldı. Besteci Arnold Schönberg’in kuzeni olan Yahudi mühendis Arthur Schönberg, bilimsel koleksiyon sorumlusuydu. Liyakatine rağmen Naziler tarafından toplama kampına gönderildi ve 1943’te Theresienstadt gettosunda öldü.
İkinci Dünya Savaşı’nda müze bombalı saldırılarda ağır hasar gördü. 1947’de Müzeler Adası’nda bir sergi yeniden açıldı ve sergi alanı ancak 1960’larda savaş öncesi seviyesine ulaştı. 1970’lerde ziyaretçi sayısı ilk kez bir milyonu aştı.
Müze sürekli olarak genişletildi: 1984’te büyük hava ve uzay holü, 1992’de Schleißheim uçak hangarı, 1995’te Alman Müzesi Bonn, 2003’te Ulaştırma Merkezi ve 2021’de Alman Müzesi Nürnberg açıldı. Müze yetkilileri, binanın henüz tamamlanmadığını belirtiyor. Genel Müdür Heckl, "Böyle bir müze asla bitmez" diyor.
