Birkenstock Sandaletleri Telif Hakkı Koruması Alamadı
Giriş
Alman Federal Yargıtayı, Birkenstock sandaletlerinin telif hakkı koruması alamayacağına hükmetti. Mahkeme, Madrid, Arizona, Boston ve Gizeh modellerini kapsayan bu karar, Birkenstock’un taklit ürünlere karşı açtığı davayı reddetti.
Arka Plan
2021 yılında çoğunluğu Amerikan-Fransız yatırım şirketi L Catterton’a satılan Birkenstock şirketi, modellerini kopyalara karşı korumak için dava açmıştı. Mahkemenin reddetmesiyle, rakip ürünlerin piyasadan kaldırılması gerekmiyor.
Telif hakkı koruması, yaratıcının ölümünden sonra 70 yıl sürerken, tasarım koruması 25 yıl sonra sona ermektedir. Ayakkabı üreticisi Karl Birkenstock ilk modellerini 1970’lerde yarattığından, sandaletlerin taklitlere karşı korunması için ancak uygulamalı sanat eserleri olarak sınıflandırılmaları gerekirdi.
Yargıtay Kararı
Yüksek Mahkeme Başkanı Thomas Koch, iddiaların temelsiz olduğunu belirterek, "Birkenstock sandaletleri uygulanmış sanat eseri niteliğinde değildir" dedi. Mahkeme, sandaletlerin endüstriyel ürünler olduğunu ve ticari başarılarının fonksiyonel olmalarından kaynaklandığını savundu.
Sanat Eseri ile Endüstriyel Tasarım Arasındaki Ayrım
Uygulamalı sanat eserleri, hem estetik hem de işlevsel olan nesnelerdir. Endüstriyel tasarımlar ise öncelikle işlevseldir ve estetik değerleri ikincildir. Yargıtay, Birkenstock sandaletlerinin ikincil kategoriye girdiğine karar verdi.
Rakip Ürünler
Mahkemenin kararı, Birkenstock için taklitlerle mücadele etmeyi zorlaştıracak. Şirket, rakip ürünleri haksız rekabet veya ticari marka ihlali gerekçesiyle hedef alabilir, ancak bu iddiaları kanıtlamak daha zor olacaktır.
Sekktör Etkileri
Bu karar, ayakkabı sektörü için önemli sonuçları olabilir. Tasarımcılar artık ayakkabı modellerini telif hakkı ile korumakta zorlanabilir, bu da taklitçilere yol açabilir.
Sonuç
Birkenstock sandaletlerinin telif hakkı koruması alamaması, uygulanmış sanat eseri ile endüstriyel tasarım arasındaki ayrımın altını çiziyor. Karar, tasarımcıların eserlerini gelecekte koruma şekillerini yeniden değerlendirmelerine yol açabilir.