JD Vance, Başkan Trump’ın İran’la nükleer müzakerelere yaklaşımını ve ABD’nin nükleer silahlanmanın yayılmasını önleme stratejisini detaylandırdı. Vance, Trump yönetiminin İran’ın nükleer programını tamamen ortadan kaldırmaya odaklandığını ve bu hedefe ulaşmak için çeşitli seçenekleri değerlendirdiğini vurguladı.
Vance’in açıklamalarına göre, Trump yönetimi, Obama döneminde imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nı (KOEP) veya İran nükleer anlaşmasını kusurlu buluyor. Vance, anlaşmanın İran’ı atom bombası geliştirmekten alıkoymadığını ve denetim mekanizmalarının yetersiz olduğunu savundu. Ayrıca, anlaşmanın İran’ın nükleer programının bazı unsurlarını koruduğunu ve ülkenin nükleer silah geliştirme yolunda ilerlemesine izin verdiğini iddia etti.
Trump yönetiminin İran’la ilgili iki temel hedefi bulunuyor. İlk olarak, İran’ın nükleer silah elde etmesini engellemek. Vance, İran’ın nükleer silah elde etmesinin sadece ABD için değil, tüm dünya için büyük bir tehdit oluşturduğunu belirtti. İkinci olarak, İran’ı küresel ekonomiye yeniden entegre etmek. Vance, bu hedefin İran halkı için faydalı olacağını ve ülkenin ekonomik kalkınmasına katkı sağlayacağını ifade etti.
Vance, İran’la müzakerelerde iki ana seçeneğin masada olduğunu söyledi. "A Seçeneği", İran’ın nükleer programını tamamen ortadan kaldırmasını ve küresel ekonomiye yeniden entegre olmasını içeriyor. Vance, bu seçeneğin İran halkı için çok iyi olacağını ve bölgedeki istikrarı artıracağını vurguladı. "B Seçeneği" ise, İran’ın nükleer programına devam etmesi durumunda uygulanacak sert yaptırımları ve diğer cezalandırıcı önlemleri içeriyor. Vance, bu seçeneğin herkes için kötü olduğunu, ancak İran’ın nükleer silah elde etmesinden daha iyi olduğunu savundu. Vance, "C Seçeneği" olarak nitelendirdiği İran’ın nükleer silah elde etmesinin ise kesinlikle kabul edilemez olduğunu ve bunun önlenmesi için her türlü önlemin alınacağını belirtti.
Vance, Trump’ın NBC’nin "Meet the Press" programında yaptığı açıklamaya atıfta bulunarak, Trump’ın İran’ın nükleer programının tamamen sökülmesinden başka bir çözümü kabul etmeyeceğini yineledi.
Nükleer silahlanmanın yayılmasının önlenmesi konusuna da değinen Vance, Trump’ın gelecekte Çin ve Rus yetkililerle bir araya gelmeye açık olabileceğini söyledi. Vance, İran’ın nükleer silah elde etmesi durumunda, diğer ülkelerin de aynı yolu izleyebileceği ve bunun da küresel bir nükleer silahlanma yarışına yol açabileceği uyarısında bulundu. Vance, Trump’ın nükleer silahlanmanın yayılmasından nefret ettiğini ve bu konuda Rusya ve Çin ile işbirliği yapmaya istekli olduğunu belirtti. Vance, bu konunun şu anda gündemde olmadığını, ancak birkaç yıl içinde ele alınabileceğini ifade etti. Vance, İran’ın nükleer silah elde etmesinin, diğer rejimlerin de nükleer silahlanma yarışına girmesine yol açacağını ve bunun önlenmesi gerektiğini vurguladı.
Vance, İran’la yapılan müzakerelerin şu ana kadar iyi gittiğini ve arabuluculuk yapan Ummanlılar da dahil olmak üzere tüm taraflara teşekkür etti. Vance, müzakerelerin İran’ın nükleer silah programını ortadan kaldırmasıyla sonuçlanması gerektiğini ve ülkenin sivil nükleer enerjiye sahip olmasının kabul edilebilir olduğunu söyledi. Vance, dünyada sivil nükleer enerjiye sahip olup nükleer silahı olmayan hiçbir ülke olmadığını ve bu nedenle İran’ın nükleer silah elde etme potansiyeli olan bir zenginleştirme programına sahip olmaması gerektiğini belirtti. Vance, ABD’nin nükleer enerjiye karşı olmadığını, ancak İran’ın nükleer silah elde etmesine izin vermeyeceklerini vurguladı.
Trump ayrıca, ABD ordusunun 15 Mart’tan beri Yemen merkezli terör örgütü olan ve İran tarafından desteklenen Husilere yönelik saldırılarını durduracağını açıkladı. Bu karar, Husilerin artık savaşmak istemediklerini belirtmeleri üzerine alındı. Husiler, İsrail Kabinesi’nin Gazze’deki çatışmaları genişletme oylamasından saatler önce, Yemen’den fırlatılan bir füzenin İsrail havaalanının ana terminali yakınlarına düştüğünü iddia etmişti.
Trump ayrıca Oval Ofis’ten yaptığı açıklamada, Orta Doğu gezisi öncesinde çok büyük bir duyuru yapacağını ima etti, ancak konuyu netleştirmedi ve duyurunun ticaretle ilgili olmadığını söyledi.
Vance’in açıklamaları, Trump yönetiminin İran’la nükleer müzakerelere ciddi bir şekilde yaklaştığını ve ülkenin nükleer silah elde etmesini engellemek için kararlı olduğunu gösteriyor. Yönetim, İran’ı küresel ekonomiye yeniden entegre etmeye istekli olsa da, ülkenin nükleer silah programını tamamen ortadan kaldırmasını şart koşuyor. Trump yönetimi ayrıca, nükleer silahlanmanın yayılmasının önlenmesi konusunda Rusya ve Çin ile işbirliği yapmaya açık ve bu konuda küresel bir çaba gösterilmesi gerektiğine inanıyor. Müzakerelerin sonucu, hem bölgedeki istikrar hem de küresel nükleer silahlanma açısından önemli sonuçlar doğuracaktır.
