ABD-İran Nükleer Görüşmeleri Belirsizliğini Koruyor: Dördüncü Tur İddiaları Yalanlandı, Gerilim Tırmanıyor
ABD Dışişleri Bakanlığı, bu hafta sonu İran ile dördüncü tur nükleer silahsızlanma görüşmelerine katılma konusunda herhangi bir taahhütte bulunmadığını açıkladı. Bakanlık sözcüsü Tammy Bruce, Perşembe günü yaptığı basın toplantısında, Roma’da yapılması beklenen dördüncü tur görüşmelere ABD’nin katılacağının hiçbir zaman teyit edilmediğini belirtti. Bruce, "Yakın gelecekte bir görüşme turunun daha gerçekleşmesini bekliyoruz" dedi.
ABD, daha önce İranlı yetkililerle bir kez Roma’da ve iki kez Umman’da görüşmeler gerçekleştirmişti. Başkan Donald Trump’ın, İran’ın nükleer silah geliştirmesini engelleyecek bir anlaşma yapma hedefi doğrultusunda, müzakerelere Envoy Steve Witkoff liderlik ediyor.
Umman Dışişleri Bakanı Badr bin Hamad al-Busaidi, ülkesinin anlaşmaya aracılık etmeye çalıştığını belirterek, görüşmelerin lojistik nedenlerle ertelendiğini X platformunda duyurdu. İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Esmail Baghaei ise, Tahran’ın adil ve kalıcı bir anlaşmaya varma konusunda kararlı olduğunu vurguladı.
İran, ABD’nin yaptırımlarının kaldırılmasını talep ederken, Trump yönetimi, İran’ın uranyum zenginleştirmeyi durdurduğuna dair doğrulanabilir kanıtlar sunması gerektiğini savunuyor.
Gerilim Tırmanıyor: Hegseth’ten İran’a Sert Uyarı
Trump, görüşmelerin başarısız olması durumunda İran’a yönelik saldırılar başlatma tehdidinde bulundu. Çarşamba günü Savunma Bakanı Pete Hegseth, İran’ın Husilere verdiği destek konusunda sert bir uyarıda bulundu.
Hegseth, X platformunda yaptığı açıklamada, "İRAN’A mesaj: Husilere verdiğiniz ÖLÜMCÜL desteği görüyoruz. Tam olarak ne yaptığınızı biliyoruz. ABD Ordusunun neler yapabileceğini çok iyi biliyorsunuz ve uyarıldınız. Bedelini bizim seçeceğimiz zaman ve yerde ödeyeceksiniz" ifadelerini kullandı.
Görüşmelerde İlerleme Sağlandı mı?
Bir ABD yetkilisi, geçen haftaki görüşmeleri "olumlu ve verimli" olarak nitelendirdi. Yetkili, "Hala yapılması gereken çok şey var, ancak bir anlaşmaya varmak için daha fazla ilerleme kaydedildi. Yakın zamanda Avrupa’da tekrar görüşmeyi kabul ettik ve bu görüşmeleri kolaylaştıran Ummanlı ortaklarımıza teşekkür ediyoruz" dedi.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Araghchi ise, "Bu seferki müzakereler geçmişe göre çok daha ciddiydi ve yavaş yavaş daha derin ve detaylı tartışmalara girdik. Daha geniş, genel tartışmalardan biraz uzaklaştık, ancak tüm anlaşmazlıkların çözüldüğü anlamına gelmiyor. Hem ana konularda hem de detaylarda hala farklılıklar var" şeklinde konuştu.
Belirsizlik ve Gergin Bekleyiş
ABD ve İran arasındaki nükleer müzakereler konusundaki belirsizlik ve gergin bekleyiş devam ediyor. Dördüncü tur görüşmelerin ertelenmesi ve taraflar arasındaki farklılıkların sürmesi, anlaşmaya varılmasının zorluğunu gözler önüne seriyor. Özellikle ABD’nin İran’a yönelik sert uyarıları ve askeri müdahale tehditleri, bölgedeki gerilimi tırmandırıyor.
Uluslararası toplum, nükleer silahsızlanma konusunda bir anlaşmaya varılması ve bölgedeki istikrarın sağlanması için taraflara diyalog çağrısında bulunuyor. Ancak, mevcut koşullar altında anlaşmaya varılması ve gerginliğin azaltılması zorlu bir süreç gibi görünüyor.
ABD’nin tutumu, İran’ın nükleer programı konusundaki endişelerini gidermeye odaklanırken, İran ise yaptırımların kaldırılması ve ekonomik çıkarlarını koruma çabasında. Bu farklı yaklaşımlar, müzakerelerin ilerlemesini zorlaştırıyor ve anlaşmaya varılmasını engelliyor.
Gelecekteki Görüşmeler ve Olası Senaryolar
Tarafların yakın gelecekte tekrar bir araya gelmesi bekleniyor, ancak görüşmelerin ne zaman ve nerede yapılacağı henüz netleşmedi. Müzakerelerin başarılı olup olmayacağı, tarafların taviz vermeye ne kadar istekli olduğuna ve arabuluculuk çabalarına bağlı olacak.
Olası senaryolar arasında, tarafların bir anlaşmaya varması, müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanması veya durumun mevcut belirsizlik içinde devam etmesi yer alıyor. Anlaşmaya varılması durumunda, bölgede istikrar sağlanabilir ve gerginlik azalabilir. Ancak, müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanması durumunda, gerginliğin tırmanması ve askeri çatışma olasılığı artabilir.
Uluslararası toplum, müzakerelerin başarılı olması ve nükleer silahsızlanma konusunda bir anlaşmaya varılması için taraflara baskı yapmaya devam edecek. Ancak, tarafların siyasi iradesi ve taviz verme isteği, müzakerelerin geleceğini belirleyecek en önemli faktör olacak.