Trump’ın Katar’dan 400 Milyon Dolarlık Uçağı Kabul Etme Planı Etik Tartışmaları Alevlendiriyor
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın, Katar’dan 400 milyon dolar değerinde bir jet uçağı kabul etme planı, etik tartışmaları ve yasal sorgulamaları beraberinde getirdi. Demokrat Kongre Üyesi Ritchie Torres, bu durumun potansiyel çıkar çatışmaları ve Anayasa’nın ihlali olasılığına dikkat çekerek, konunun detaylı bir şekilde araştırılması çağrısında bulundu.
Torres, Hükümet Sorumluluk Ofisi’ne (GAO) yazdığı mektupta, söz konusu uçağın bir ABD Başkanı tarafından kabul edilen en pahalı hediye olacağına vurgu yaparak, bu durumu "uçan vurgun" olarak nitelendirdi. Torres, bu anlaşmanın Anayasa’nın Ücretler Maddesi’ni (Emoluments Clause) ihlal ettiğini savunuyor. Ücretler Maddesi, kamu görevinde bulunan kişilerin herhangi bir kral, prens veya yabancı devletten hediye, ücret, makam veya unvan kabul etmesini açıkça yasaklıyor.
Torres mektubunda, "Başkan Donald Trump’ın Katar hükümetinden lüks bir uçak – bir Boeing 747-8 – kabul etmeye hazırlandığına dair haberlerden duyduğum endişeyi dile getirmek için yazıyorum. ‘Gökyüzündeki saray’ olarak tanımlanan bu uçak, Başkan Trump’ın Air Force One olarak resmi kullanımına ve ardından görevden ayrıldıktan sonra özel kullanımına sunulacak" ifadelerini kullandı.
Trump ise sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Savunma Bakanlığı’nın 40 yıllık Air Force One’ın yerine geçecek bir 747 uçağını ÜCRETSİZ HEDİYE olarak almasının "Sahtekar Demokratlar"ı rahatsız ettiğini ve uçağa "EN YÜKSEK FİYATI" ödemekte ısrar ettiklerini belirtti. Trump, Demokratları "Dünya Klasında Kaybedenler!!!" olarak nitelendirdi.
Beyaz Saray’da konuyla ilgili soruları yanıtlayan Trump, uçağı görevden ayrıldıktan sonra kullanmayı planlamadığını ve doğrudan kütüphaneye gideceğini söyledi. Beyaz Saray Basın Sekreteri Karoline Leavitt ise, yasal detayların hala üzerinde çalışıldığını ve hükümete yapılan herhangi bir bağışın her zaman yasalara tam uyum içinde yapıldığını vurguladı. Leavitt, Trump’ın "sadece Amerikan halkının çıkarları doğrultusunda çalıştığını" da sözlerine ekledi.
ABC News’in haberine göre, Trump’ın bu yılın başlarında West Palm Beach’te uçağı gezdiği belirtildi. Anlaşmanın Trump’ın bu hafta Orta Doğu’ya yapacağı ziyaret sırasında duyurulması beklenirken, asıl işlemin daha sonra yapılması öngörülüyor. Katarlı yetkililer, uçağı Pentagon aracılığıyla bağışlamayı beklediklerini ifade etti. Katar Büyükelçiliği yetkilisi Ali Al-Ansari, Katar Savunma Bakanlığı ile ABD Savunma Bakanlığı arasında Air Force One olarak geçici kullanım için bir uçak transferinin değerlendirilmekte olduğunu, ancak konunun ilgili hukuk departmanları tarafından incelendiğini ve henüz bir karar verilmediğini söyledi.
ABD başkanları, onlarca yıldır görevdeyken aldıkları hediyeleri "başkanlık makamına hediyeler" olarak sınıflandırarak Ücretler Maddesi’ni aşmanın bir yolunu bulmuşlardır. Bu hediyeler daha sonra kataloglanır ve görevden ayrıldıktan sonra başkanlık kütüphanelerinin bir parçası olarak saklanır. Başkanlar, kütüphanelerindeki eşyalara bir ölçüde erişim sağlayabilseler de, bu eşyaların doğrudan sahibi değillerdir ve özel mülkiyetlerini güvence altına almak için federal hükümetten satın almaları gerekir.
Uçağın Trump’ın başkanlık kütüphanesine girmesi durumunda, bakım ve kullanım maliyetlerinin nasıl paylaştırılacağı belirsizliğini koruyor. Trump’ın başkanlık görevinde olmadığı zamanlarda kendi özel Boeing 757 jeti "Trump Force One" ile seyahat ettiği biliniyor. Bu jet, Trump’ın soyadıyla dikkat çekiyor ve sık sık kampanya mitinglerinin arka planında yer alıyordu.
Bu durum, Trump’ın başkanlığı döneminde de sıkça gündeme gelen çıkar çatışması iddialarını yeniden alevlendirdi. Eleştirmenler, bu türden bir hediye kabulünün yabancı bir devletin ABD politikaları üzerindeki etkisini artırabileceği endişesini dile getiriyorlar. Anlaşmanın yasal ve etik boyutları hakkındaki tartışmaların önümüzdeki günlerde daha da yoğunlaşması bekleniyor.
