Trump Yönetimi 2026 Bütçe Tasarısını Açıkladı: Savunma ve İç Güvenliğe Rekor Destek, Diğer Alanlarda Keskin Kısıntılar
ABD Başkanı Donald Trump’ın yönetimi, 2026 mali yılı için hazırladığı bütçe tasarısını kamuoyuna duyurdu. Tasarı, federal harcamalarda toplamda 163 milyar dolarlık bir kesinti öngörüyor. ABD hükümetinin açıklamasına göre, bu kesinti yasal olarak zorunlu olmayan, askeri harcamalar dışındaki tüm harcamaların beşte birine denk geliyor.
Bütçe tasarısının en dikkat çekici noktalarından biri, savunma harcamalarına ayrılan bütçenin %13 oranında artırılması. Ayrıca, iç güvenlik harcamalarında da 2025 mali yılına kıyasla %65’lik önemli bir artış planlanıyor. Geriye kalan tüm harcamalarda ise %23’lük bir kesinti öngörülüyor. Bu kesinti, harcamaları 2017 yılından bu yana görülen en düşük seviyeye indirecek.
ABD hükümetinin Yönetim ve Bütçe Ofisi (OBM) Direktörü Russ Vought, bütçe tasarısıyla ilgili yaptığı açıklamada, "Bu kritik dönemde, tarihimizde benzeri görülmemiş bir bütçeye ihtiyacımız var. Bu bütçe, çöküşümüzü finanse etmeyi sona erdirecek, Amerikalıları ilk sıraya koyacak ve ordumuz ile iç güvenliğimize eşi benzeri görülmemiş bir destek sağlayacak." ifadelerini kullandı.
Ancak belirtmek gerekir ki, bu bütçe tasarısı sadece Trump yönetiminin bir önerisi. Bütçenin son halini, çoğunluğun Cumhuriyetçilerde olduğu Kongre belirleyecek. Bu nedenle, tasarının Kongre’de nasıl bir süreçten geçeceği ve ne gibi değişikliklere uğrayacağı merak konusu.
New York Times gazetesinin haberine göre, bütçe tasarısında en büyük kesintilerin Sağlık Bakanlığı’na bağlı Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) ve Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) bütçelerinde yapılması planlanıyor. Özellikle CDC’nin bütçesinin yaklaşık dokuz milyar dolardan dört milyar dolara düşürülerek yarıdan fazla azaltılması öngörülüyor. Bu durum, salgın hastalıklarla mücadele ve halk sağlığı alanındaki çalışmaların sekteye uğrayabileceği endişelerini beraberinde getiriyor.
Tarım Bakanlığı bütçesinde de 4,5 milyar dolarlık bir kesinti yapılması hedefleniyor. Ayrıca, Trump yönetimi, düşük gelirli ailelerin ısınma faturalarını ödemelerine yardımcı olan Düşük Gelirli Ev Enerjisi Yardımı Programı’nı (Low Income Home Energy Assistance Program) kaldırarak 4 milyar dolardan fazla tasarruf sağlamayı amaçlıyor. Bu programın kaldırılması, özellikle kış aylarında zor durumda olan dar gelirli ailelerin durumunu daha da zorlaştırabileceği eleştirileri yapılıyor.
Eğitim alanında da önemli kesintilere gidilmesi planlanıyor. Bütçe tasarısında eğitime ayrılan bütçede 12 milyar dolarlık bir kesinti öngörülüyor. Federal Bureau of Investigation (FBI) bütçesinden de 500 milyon dolardan fazla tasarruf sağlanması hedefleniyor. Ancak, başkan ve başkan yardımcısını koruyan Gizli Servis’in (Secret Service) bütçesi güçlendirilecek. Bu durum, yönetimin güvenlik önlemlerine daha fazla önem verdiğinin bir göstergesi olarak yorumlanıyor.
Bütçe Tasarısının Olası Etkileri ve Eleştiriler
Trump yönetiminin 2026 bütçe tasarısı, özellikle savunma ve iç güvenlik harcamalarına öncelik verirken, diğer alanlarda ciddi kesintilere gidilmesi nedeniyle geniş yankı uyandırdı. Bütçe tasarısına yönelik en önemli eleştirilerden biri, sosyal programlarda ve halk sağlığı alanındaki kesintilerin, özellikle dar gelirli ve dezavantajlı grupları olumsuz etkileyeceği yönünde.
CDC gibi halk sağlığı kuruluşlarının bütçelerinde yapılacak büyük kesintilerin, salgın hastalıklarla mücadele ve halk sağlığını koruma çabalarını zayıflatabileceği endişesi dile getiriliyor. Ayrıca, eğitim bütçesindeki kesintilerin, öğrencilerin eğitim imkanlarına erişimini zorlaştırabileceği ve eğitim kalitesini düşürebileceği belirtiliyor.
Diğer taraftan, bütçe tasarısını destekleyenler ise, federal harcamaların kontrol altına alınması ve devlet borcunun azaltılması gerektiğini savunuyor. Savunma ve iç güvenlik harcamalarındaki artışın, ülkenin güvenliğini güçlendireceği ve terörle mücadeleye katkı sağlayacağı görüşü dile getiriliyor.
Kongre Süreci ve Beklentiler
Trump yönetiminin bütçe tasarısı, Kongre’de detaylı bir şekilde incelenecek ve oylamaya sunulacak. Kongre’deki Cumhuriyetçi çoğunluk, tasarının genel hatlarını desteklese de, bazı milletvekillerinin özellikle kendi bölgelerini ilgilendiren konularda değişiklikler talep edebileceği belirtiliyor. Demokrat Partili milletvekilleri ise, bütçe tasarısındaki kesintilere şiddetle karşı çıkıyor ve sosyal programların ve halk sağlığı alanındaki harcamaların artırılmasını istiyor.
Kongre’deki görüşmelerin ve oylamaların sonucunda, bütçe tasarısının önemli ölçüde değişebileceği ve Trump yönetiminin istediği şekilde kabul edilmeyebileceği tahmin ediliyor. Özellikle, sosyal programlar ve halk sağlığı alanındaki kesintilerin, Kongre’de ciddi tartışmalara yol açması bekleniyor.
Sonuç olarak, Trump yönetiminin 2026 bütçe tasarısı, ABD’nin gelecekteki ekonomik ve sosyal politikalarına yön verecek önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Ancak, tasarının Kongre’de nasıl bir süreçten geçeceği ve ne gibi değişikliklere uğrayacağı, önümüzdeki aylarda netlik kazanacak.
