Mecburi Savunma: Ortalama Uçak Yolcusu
ZEIT am Wochenende, 18/2025 sayısından bir makale. "Mecburi Savunma" serisinde, birçokları tarafından eleştirilen ve reddedilen kişi, hayvan, nesne veya alışkanlıklar adına söz alıyoruz.
Ortalama uçak yolcusu, genelde sızlanmaya meyillidir. Aslında keyifli olması gereken, yeryüzünden 10.000 metre yükseklikte, nispeten güvende süzülme deneyimini (genelde yere çakılmama güvenliği, ah, harika anlaşılmaz fizik) bozan sorunlar hep başkalarında ve dış etkenlerde aranır. Kişi kendisi hiçbir şey için suçlanamaz, hele ki ekonomi sınıfındaysa. Üst bölmelerdeki saklama alanları zaten iki boarding grubu önce binen yolcuların el bagajlarıyla dolmuştur ve sonra da bu böyle devam eder: Çok az bacak mesafesi, karton gibi yemekler (eğer hala ikram edilirse), uçak içi eğlence sistemi arızalı ve yan koltuktaki kişi de mekanı genişleten tiptendir. Ve hiçbir havayolu reklamında olduğu gibi, gerçekte hiçbir zaman bir hostes gelip teselli edici bir şekilde omzunuza dokunmaz veya en azından size bir ekstra yastık uzatmaz.
Peki, bu serzenişlerin arkasında yatan gerçek nedir? Elbette, havayolu şirketlerinin cimriliği, azalan hizmet kalitesi ve uçuş deneyimini bir ulaşım aracından çok bir çileye dönüştüren diğer faktörler de kabul edilmeli. Ancak, ortalama uçak yolcusunun şikayetlerinin tamamı haklı mı? Belki de hayır. Belki de biraz empati ve perspektif değişikliği, bu deneyimi daha katlanılabilir kılabilir.
Öncelikle, üst bölmelerdeki el bagajı sorunu ele alalım. Herkes el bagajını yanına almak ister, bu anlaşılabilir bir durum. Bagaj kaybı veya gecikmesi korkusu, değerli eşyaları güvende tutma arzusu ve kalkıştan sonra ihtiyaç duyulacak şeylere kolayca erişebilme isteği, bu tercihlerin arkasında yatan nedenlerden sadece birkaçı. Ancak, bu durumun bir domino etkisi yarattığı da bir gerçek. Herkes bagajını yukarı koymaya çalıştığında, alan daralır, gecikmeler yaşanır ve gerginlik artar. Belki de çözüm, daha küçük ve daha iyi organize edilmiş el bagajlarında yatıyor. Belki de havayolu şirketlerinin, daha erken binen yolcuların bagajlarını koymak için ayırdığı alan miktarını sınırlaması gerekiyor. Ya da belki de hepimiz, biraz daha anlayışlı ve hoşgörülü olmalıyız.
Bacak mesafesi meselesi ise daha karmaşık bir konu. Havayolu şirketleri, daha fazla koltuk sığdırabilmek için bacak mesafesini kısaltmaktan çekinmiyorlar. Bu durum, özellikle uzun boylu yolcular için gerçek bir işkenceye dönüşebiliyor. Ancak, havayolu şirketlerinin bu kararı almasının arkasında yatan nedenler de var. Daha fazla yolcu taşımak, daha fazla gelir elde etmek anlamına geliyor ve bu da bilet fiyatlarını daha rekabetçi hale getiriyor. Daha fazla bacak mesafesi, daha az koltuk ve daha yüksek bilet fiyatları anlamına gelebilir. Belki de çözüm, havayolu şirketlerinin, bacak mesafesi daha geniş olan koltuklar için farklı fiyatlandırma seçenekleri sunmasında yatıyor. Ya da belki de yolcuların, uçuşlarını planlarken bacak mesafesi konusuna daha fazla dikkat etmeleri gerekiyor.
Yemek kalitesi ve uçak içi eğlence sisteminin arızalı olması gibi sorunlar da can sıkıcı olabilir. Ancak, bu sorunların da çözümleri var. Yolcular, kendi yiyeceklerini getirebilirler veya daha kaliteli yemekler için havayolu şirketlerinden önceden sipariş verebilirler. Uçak içi eğlence sistemi arızalıysa, yanlarında kitap, dergi, tablet veya kulaklık gibi eğlence araçları getirebilirler.
Yan koltuktaki mekanı genişleten tipteki yolcu da rahatsız edici olabilir. Ancak, bu durumda da biraz empati göstermek gerekebilir. Belki de o kişi, uzun bir yolculuktan yorgun düşmüş veya rahatsız hissediyordur. Belki de sadece biraz daha alana ihtiyacı vardır. Kibar bir şekilde, biraz daha az yer kaplamasını rica etmek sorunu çözebilir.
Sonuç olarak, ortalama uçak yolcusunun şikayetlerinin bir kısmı haklı olabilir. Ancak, bu şikayetlerin tamamı haklı değil. Biraz empati, perspektif değişikliği ve proaktif bir yaklaşım, uçuş deneyimini daha katlanılabilir ve hatta keyifli hale getirebilir. Unutmayalım ki hepimiz aynı gemideyiz ve birbirimize karşı daha hoşgörülü ve anlayışlı olursak, yolculuğumuz daha keyifli olacaktır. Hosteslerin her zaman omzumuzu okşamasını beklemek yerine, kendi konforumuz için de sorumluluk almalıyız. Belki de asıl sorun, uçak yolculuğunun kendisinde değil, beklentilerimizde yatıyor.
