Florida Üniversitesi’nden Zehirli Yılan Isırıkları Üzerine Yeni Bir Araştırma: ‘Florida Adamı’ Efsanesi Bir Kez Daha Geri Döndü
Florida Üniversitesi, dünya çapındaki köpekbalığı saldırıları konusundaki yıllık araştırmalarıyla tanınırken, okulda yapılan yeni bir çalışma, daha da ölümcül bir türün, yani zehirli yılanların 20 yıllık ısırıklarını derinlemesine inceliyor. "Florida adamı" teriminin tuhaf davranışlarla eş anlamlı hale geldiği bir eyalette, araştırmanın yerel bir hastanede bildirilen ısırıkların çoğunun yetişkin erkeklerde meydana geldiğini ve bu erkeklerin üçte birinin kasıtlı olarak vahşi, zehirli bir yılanla etkileşimde bulunduğunu ortaya çıkarması şaşırtıcı değil.
Üniversitede tıp doktoru ve tıp profesörü olan kıdemli yazar Norman L. Beatty, "Tipik olarak, ısırılma deneyimleri kasıtsız bir etkileşimden kaynaklanır; bir yılanla karşılaşırsınız veya kamufle olmuş birini görmeden bir şeye uzanırsınız," diyor. "Bu durumda, insanlar onları arıyordu."
Araştırma, her yerdeki yılan ısırığı mağdurları için önemli bilgiler de ortaya koydu: mağdurların çoğu tedavi olmak için çok uzun süre bekliyor ve çok fazla sayıda kişi eski yöntemlerle kendi kendine tedavi uygulamaya çalışıyor.
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne (CDC) göre, ABD’de her yıl tahmini 7.000 ila 8.000 kişi zehirli yılanlar tarafından ısırılıyor. Isırıklar yılda sadece beş ölüme neden oluyor, ancak uzun vadeli yaralanmalar çok daha olası, çıngıraklı yılanlar tarafından ısırılan kurbanların %10-44’ü parmak kaybı gibi kalıcı yaralanmalar yaşıyor.
Çalışmada bildirilen önceki araştırmalara göre, dünya çapında yılanların yılda 125.000’e kadar insan ölümünden sorumlu olduğu düşünülüyor. Zehirli yılan ısırıkları, hayat kurtaran panzehre erişimin zayıf olduğu bölgelerde özellikle ölümcül.
Florida Üniversitesi’ndeki dört araştırmacıdan oluşan grup, yılan ısırıkları için tedavinin ABD’de, zehirli yılanlar 50 eyaletten 47’sinde bulunmasına rağmen, yetersiz çalışıldığını tespit ettikten sonra ısırık kurbanlarının geçmiş kayıtlarını inceledi. Gainesville’deki UF Health Shands Hastanesi’nde tedavi gören hastaların 546 vakasını incelediler.
Beatty, ısırık ile hastanın ilk kez bir doktora görünmesi arasındaki ortalama sürenin yaklaşık iki saat olduğunu söyledi. Doğu elmas sırtı veya odun çıngıraklı yılanı gibi yüksek oranda zehirli türler tarafından ısırılan hastalar arasında bile, doktora görünme ortalama süresi bir saati aştı.
İncelenen hastaların kayıtlarının yaklaşık %10’u, öncelikle doktorlar tarafından artık önerilmeyen, turnike kullanmak veya zehri emmeye çalışmak gibi "potansiyel olarak zararlı" tedaviler denediğini ortaya koydu. Beatty, "Eğer zehirli bir yılan tarafından ısırılırsanız, tıbbi bir profesyonel tarafından izlenmeniz gerekir," dedi. "Bazı yılan ısırıkları ‘kuru ısırık’ olarak adlandırdığımız, ısırığa çok az zehir giren veya hiç zehir girmeyen ısırıklardır, ancak ilk değerlendirmenin yapılması çok önemlidir."
Baş suçlular -cüce çıngıraklı yılan ve pamuk ağızlı mokasen yılanı- çok şaşırtıcı olmasa da, Beatty eyaletin diğer, daha az yaygın olan dört türünün "sağlam varlığına" şaşırdı.
Araştırma, renklerin ısırıklarda rol oynayabileceğini, kolayca kamufle olan yılanlardan daha fazla ısırık bildirildiğini öne sürdü. Bununla birlikte, araştırmacılar, ısırıkların %50’sinden fazlasını oluşturan iki türün -cüce çıngıraklı yılanları ve pamuk ağızlarının- yaygınlığına da dikkat çekiyor.
Yılan ısırıklarının 50’sinden biraz daha fazlasında, tür bilinmiyordu veya belirtilmemişti ve vakaların yaklaşık %5’i Florida’ya özgü olmayan egzotik türlere atfedildi.
DeLand, Florida’daki Reptile Discovery Center’ın sahibi ve zehir üreticisi olan ve Gainesville çalışmasıyla bağlantısı olmayan Carl Barden, doğruluğundan etkilendi ve bunun Florida’daki ve ülke genelindeki yılan ısırıkları hakkındaki önceki bilgileri doğruladığını söyledi.
Barden, "Florida’da tipik olarak provoke edilmiş yılan ısırıkları daha yüksek oranda görülmektedir," dedi. "Bunun bir kısmı, altı tür zehirli yılanı, sürüngen ticareti ve çok sayıda zehir üretim operasyonu ile ‘sadece Florida’ olabilir."
ABD’de panzehir ve tıbbi araştırma yapmak için zehirin çoğunu üreten yedi tesisten dördü, Barden’in Medtoxin Venom Laboratories’i de dahil olmak üzere Florida’da bulunuyor.
Florida Üniversitesi çalışmasındaki tüm ısırıkların üçte biri kasıtlı etkileşimin sonucu olduğundan ve ısırıkların çoğu (%62,7) ellerde ve parmaklarda meydana geldiğinden, çalışma birçok ısırığın önlenebileceğini öne sürüyor. Beatty, "İnsanların bu yılanları tuttuklarını ve zehirli olduklarını bilmediklerini daha sık bulduk," dedi. Üniversitenin Florida Doğal Tarih Müzesi, bir izleyicinin yılanları adım adım bir süreçle tanımlamasına yardımcı olabilecek bir web sitesi bulunduruyor.
Çalışma, dördüncü sınıf tıp öğrencisi ve Brevard County, Florida’dan River Grace’in ilk yazarı olduğu, yılan ısırıklarını tedavi etmek için tek tek bölgeler veya hastane sistemleri içinde birleşik bir sistemin yanıt sürelerini iyileştirebileceğini bildirdi. Grace, lisedeyken bir yılan çalışması için uluslararası bir bilim yarışması kazandı. Diğer ortak yazarlar Waverly Leonard ve Maggie Zawoy.
Hem Beatty hem de Grace, her ikisinin de ailesinde zehirli bir yılan tarafından ısırılan bir yakını olduğu için yılan ısırıklarına kişisel bir ilgi duyuyordu.
Daha büyük türlerden ikisi -odun çıngıraklı yılanı ve Doğu elmas sırtı- solunum sıkıntısı ve şok dahil olmak üzere en önemli semptomlardan sorumluydu. İncelenen 546 vakadan sadece üçünde hasta panzehir aldıktan sonra öldü.
Zehirli ısırıklara yabancı olmayan ve 11 kez ısırılmış olan Barden, ısırık mağdurları için çalışmanın bulgularını yineledi.
Barden, USA TODAY’e "Yılan ısırığı için mevcut tek tedavi panzehirdir," dedi. "Bir hastanede verilmelidir, bu nedenle zehirli bir yılan veya zehirli olduğundan şüphelendiğiniz bir yılan tarafından ısırılırsanız, mümkün olan en kısa sürede hastaneye gidin."
Tanımadığınız yılanlarla etkileşimde bulunmayın ve dışarıdayken "ellerinizi ve ayaklarınızı nereye koyduğunuza dikkat edin," diyen Barden, "Görmediğiniz yılan tehlikeli olandır" uyarısında bulundu.
Beatty, çalışmanın insanlara bu yılanları yalnız bırakmaları ve güzel ekosistemimizin bir parçası olmalarına izin vermeleri gerektiğini hatırlatacağını umuyor. Dinah Voyles Pulver, USA TODAY için iklim değişikliği, vahşi yaşam ve çevre konularını ele alıyor.
