Yargıç Howell, Trump’ın İşten Çıkarmasını İncelemeye Aldı: Yüksek Mahkeme Yolu Açık mı?
Federal Yargıç Beryl Howell, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın Ulusal Çalışma İlişkileri Kurulu (NLRB) üyesi Gwynne Wilcox’u görevden almasının yasal olup olmadığını değerlendiriyor. Bu dava, Merit Sistemleri Koruma Kurulu Başkanı Cathy Harris ve Özel Savcı Bürosu Başkanı Hampton Dellinger’ın davalarına benzerlik gösteriyor. Howell, davanın nihai olarak daha yüksek mahkemelere, hatta Yüksek Mahkeme’ye gidebileceğini kabul etti. Mahkeme salonunda yaptığı açıklamada, "Her iki taraf için de bu mahkeme, Yüksek Mahkeme’ye giden yolda bir hız tümseğinden ibaret" dedi.
Wilcox’un avukatları, kongre yasasının atanan NLRB üyelerinin yalnızca görev ihmali veya görevi kötüye kullanma nedeniyle görevden alınabileceğini ve Trump’ın Wilcox’u herhangi bir sebep göstermeden görevden almaya çalıştığını savunuyor. Davacılara göre Trump, bir NLRB üyesini görevden almaya çalışan ilk başkan.
Howell, Başkan’ın Yürütme Erki içindeki personel kararları alma konusunda Anayasa’nın II. Maddesi uyarınca geniş yetkilere sahip olduğuna dikkat çekerek, Wilcox’un avukatlarına federal bir yargıcın bu yetkilere müdahale etmesinin yetkisi dahilinde olup olmadığını sordu.
Wilcox’u temsil eden avukat Deepak Gupta, "Kongre de seçiliyor. Seçilmiş bir kralımız yok. Yasaları Kongre yapar, Başkan bu yasaları uygular" diyerek bu duruma itiraz etti.
Adalet Bakanlığı avukatı Harry Graver, hükümet adına savunma yaparak, Başkan’ın Wilcox’u görevi kötüye kullanma veya ihmal nedeniyle görevden almaya çalışmadığını, ancak Başkan’ın yönetim içinde personel alma ve çıkarma yetkisine sahip olduğunu kabul etti.
Howell, Graver’ın başkanlık yetkisine ilişkin görüşüne sert bir şekilde karşılık verdi. "Yürütme Erki’ndeki herkes Başkan tarafından görevden alınabilir mi? Bu, ‘üniter yürütme teorisi’nin duyduğum en uç versiyonu" dedi.
Howell, argümanları ve brifingleri değerlendirmeye aldı ve önümüzdeki günlerde bir karar vermesi bekleniyor. Şimdilik Gwynne Wilcox görevinden uzaklaştırılmış durumda ve NLRB’nin yeter sayısı bulunmadığından, herhangi bir iş anlaşmazlığını çözemiyor.
Davanın Temel Noktaları:
- Görevden Alma Gerekçesi: Wilcox’un avukatları, Trump’ın Wilcox’u görevden almak için yasal bir gerekçesi olmadığını, yani görev ihmali veya görevi kötüye kullanma gibi bir neden sunmadığını savunuyor. Bu durum, NLRB üyelerinin görevden alınma koşullarını düzenleyen kongre yasasına aykırı.
- Başkanlık Yetkisi: Adalet Bakanlığı, Başkan’ın yürütme erki içindeki personel üzerinde geniş yetkilere sahip olduğunu ve bu yetkinin Wilcox’un görevden alınmasını kapsadığını savunuyor. Bu, "üniter yürütme teorisi" olarak bilinen ve Başkan’ın yürütme erki üzerindeki kontrolünün kapsamını vurgulayan bir görüş.
- Kongre’nin Rolü: Wilcox’un avukatları, Başkan’ın yetkilerinin sınırsız olmadığını ve Kongre tarafından çıkarılan yasalarla sınırlandırıldığını vurguluyor. Bu durum, kuvvetler ayrılığı ilkesine ve Kongre’nin yürütme erki üzerindeki denetleme yetkisine işaret ediyor.
- NLRB’nin İşleyişi: Wilcox’un görevden alınması ve NLRB’nin yeter sayısının olmaması, Kurul’un işleyişini aksatıyor ve iş anlaşmazlıklarının çözülmesini engelliyor. Bu durum, işçi hakları ve çalışma ilişkileri açısından önemli sonuçlar doğurabilir.
- Yüksek Mahkeme İhtimali: Yargıç Howell, davanın nihai olarak Yüksek Mahkeme’ye gidebileceğini öngörüyor. Bu, davanın başkanlık yetkisi ve yürütme erki içindeki görevden alma yetkisi gibi önemli anayasal soruları gündeme getirmesi nedeniyle olası görünüyor.
Benzer Davalar:
Bu dava, Trump’ın Merit Sistemleri Koruma Kurulu Başkanı Cathy Harris ve Özel Savcı Bürosu Başkanı Hampton Dellinger’ı görevden alma girişimleriyle benzerlik taşıyor. Bu davaların tümü, Başkan’ın yürütme erki içindeki personel kararlarını ne kadar geniş yetkilerle alabileceği sorusunu gündeme getiriyor ve Kongre’nin bu yetkileri sınırlandırma yetkisinin olup olmadığı tartışılıyor.
"Üniter Yürütme Teorisi":
Bu dava, "üniter yürütme teorisi" olarak bilinen ve Başkan’ın yürütme erki üzerindeki kontrolünün kapsamını vurgulayan bir hukuk teorisini gündeme getiriyor. Bu teoriye göre, Başkan, yürütme erki içindeki tüm görevliler üzerinde tam bir kontrol yetkisine sahiptir ve Kongre’nin bu yetkiyi sınırlandırma yetkisi sınırlıdır. Yargıç Howell’ın bu teoriye "duyduğu en uç versiyon" olarak nitelendirmesi, bu teorinin ne kadar tartışmalı olduğunu ve potansiyel olarak tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini gösteriyor.
Sonuç:
Yargıç Howell’ın kararı, başkanlık yetkisi ve yürütme erki içindeki görevden alma yetkisi açısından önemli sonuçlar doğurabilir. Karar, NLRB’nin işleyişini etkilemenin yanı sıra, gelecekteki başkanların personel kararları alma şeklini de şekillendirebilir. Davanın Yüksek Mahkeme’ye gitme ihtimali, bu davanın ne kadar önemli ve karmaşık olduğunu gösteriyor. Bu dava, Anayasa’nın kuvvetler ayrılığı ilkesi ve yürütme erkinin yetkilerinin sınırları gibi temel konuları gündeme getiriyor ve Amerikan demokrasisi açısından önemli bir dönüm noktası olabilir.
