ABD Kongresi’nden İran Direnişine Destek: 151 Milletvekilinden Ortak Bildiri
WASHINGTON D.C. – ABD Kongresi’nde Cumhuriyetçi ve Demokrat partilerden oluşan 151 milletvekili, İran’daki muhalefet hareketine destek veren bir karar tasarısı etrafında bir araya geldi. Bu hareket, İran’daki rejim değişikliği ihtimalinin güçlendiği bir dönemde dikkat çekiyor. Karar tasarısı, muhalefet liderlerinden birinin katılımıyla düzenlenecek bir oturum öncesinde sunuldu.
Kaliforniya Temsilcisi Tom McClintock’un öncülük ettiği karar, İran halkına ve onların demokratik, laik ve nükleer silahlardan arındırılmış bir İran arzusuna olan desteği ifade ediyor. Kararda, "Son bir yılda yaşanan gelişmeler, Orta Doğu bölgesindeki terörizm ve savaş kışkırtıcılığının kaynağının teokratik İslam Cumhuriyeti olduğundan şüphe bırakmamaktadır" ifadelerine yer veriliyor.
Karar tasarısı, İran rejiminin baskıcı uygulamalarını kınıyor, muhalefete destek veriyor ve dünya liderlerini yaptırımları sürdürmeye çağırıyor. Özellikle, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’a yönelik "maksimum baskı" yaptırımlarının etkileri ve olası sonuçları üzerinde duruluyor.
Kararda, "Batı ülkelerinin son 45 yıldır bu rejimin davranışlarını değiştirme çabaları başarısızlıkla sonuçlanmıştır ve İran rejiminin tehditlerini sona erdirmenin nihai çözümü, İran halkı ve direnişi tarafından laik, demokratik ve çoğulcu bir cumhuriyetin kurulmasıdır" deniliyor.
Trump’ın İran’da rejim değişikliği çabalarına doğrudan dahil olmaktan çekindiği vurgulanırken, Ekim ayında İran asıllı Amerikalı yapımcı Patrick Bet-David’e verdiği demeçte, "Tamamen bu işlere karışamayız. Kendimizi yönetemeyiz, kabul edelim" ifadelerine yer veriliyor.
Karar tasarısında ayrıca, Mesud Pezeşkiyan’ın 28 Temmuz 2024’te başlayan cumhurbaşkanlığının ilk dört ayında, siyasi tutuklular ve en az 17 kadın dahil olmak üzere yaklaşık 500 mahkumun idam edildiği ve el kesme cezalarının arttığı iddia ediliyor.
Tasarı, İranlılar tarafından MEK olarak bilinen önde gelen bir direniş grubu olan İran Ulusal Direniş Konseyi (NCRI) Başkanı seçilen Meryem Recavi’ye ve onun İran’a demokrasi, laik hükümet ve insan hakları getirme konusundaki 10 maddelik planına destek veriyor. Dünya çapında 4.000 parlamenterin desteğini alan plan, seçimleri ve kurucu meclisi oluşturmak için NCRI’nin altı aylık bir geçici hükümet olarak kurulmasını öngörüyor.
Karar tasarısı, "İran’ın Geleceği" başlıklı bir oturum öncesinde Çarşamba günü sunuldu. Kongre İnsan Hakları ve Demokrasi Grubu’nun düzenlediği oturumda, Recavi tanıklıkta bulundu. Recavi, İran rejiminin terör planlarının ve karalama kampanyalarının hedefinde olan bir isim.
Trump yönetiminin, İran’ı iflas ettirmek için sert yaptırımlar uyguladığı ancak İran direnişini teşvik etmeyi amaçlayan mesaj kampanyalarından uzak durduğu hatırlatılıyor. Bu sefer, muhalefet destekçileri, Suriye’de Beşar Esad’ın devrilmesi ve İsrail’in Hamas ve Hizbullah gibi vekillerini zayıflatmasıyla sahadaki durumun değiştiğini savunuyorlar. Finansal krizin düzelmemesi halinde protestoların yeniden başladığı ve yayılma tehdidi oluşturduğu belirtiliyor.
Recavi, açılış konuşmasında İran rejiminin onlarca yıldır en zayıf noktasında olduğunu savunarak, "İran toplumunun durumu patlamaya hazır. 46 yıllık iktidarı boyunca, dini faşizm hiç bu kadar zayıf ve kırılgan olmamıştı" ifadelerini kullandı.
Recavi, açıklamasında "Mollalar her taraftan kuşatılmış durumda: öfke ve isyanla dolu bir toplum, Direniş Birlikleri ve fedakar ve isyankar gençler, iflas etmiş ekonomisi ve hükümetteki yolsuzluk nedeniyle ve özellikle de acımasız Esad diktatörlüğünün devrilmesi ve rejimin bölgedeki stratejik derinliğinin çöküşü nedeniyle." dedi.
Karar tasarısının, mevcut İran rejiminin lideri Ayetullah Ali Hamaney ve 1970’lerde İran’ı yöneten babasının yerine geçmesini isteyen ve NCRI’ye şiddetle karşı çıkan Rıza Pehlevi II’nin destekçilerini kızdıracağından emin olunduğu belirtiliyor.
Recavi, 2015 nükleer anlaşması kapsamında hafifletilen Birleşmiş Milletler yaptırımlarını yeniden uygulamaya koymayı, rejimi BM’nin barışa yönelik bir tehdit olarak kabul edilen VII. Bölümü kapsamına almayı ve direniş hareketini rejim değişikliği için resmen tanımayı talep ediyor.
Ayrıca, "isyan" ve MEK üyesi olmak suçlamasıyla ölüm cezasına çarptırılan iki direniş lideri Behruz Ehsani ve Mehdi Hassani’ye de saygılarını sunuyor. BM, İran’ı infazlarını durdurmaya çağırdı. Recavi’ye göre rejim, son kırk yılda 120.000 kişiyi siyasi gerekçelerle idam etti.
Oturumlar, Trump yönetiminin ABD’yi "maksimum baskı" yaptırımlarına döndürme sözünü yerine getirmesi ve İran petrol tankerlerine yönelik yeni baskılar getirmesiyle aynı zamana denk geliyor.
Trump, İran’ın din adamı liderleriyle "bir anlaşma yapmayı çok istediğini" söyledi, ancak İran, ABD maksimum baskı uygularken nükleer müzakerelere girmeyeceğini ısrarla belirtiyor.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçı, Rus mevkidaşı Sergei Lavrov ile düzenlediği ortak basın toplantısında, "İran’ın nükleer müzakerelerle ilgili pozisyonu açık ve baskı ve yaptırımlar altında müzakere etmeyeceğiz. Maksimum baskı bu şekilde uygulanırken ABD ile doğrudan müzakere olasılığı yok." dedi.
Bu gelişmeler, İran’daki rejim değişikliği ihtimalini ve bu konudaki uluslararası tartışmaları yeniden gündeme getiriyor. ABD Kongresi’nin bu kararı, İran’daki muhalefete önemli bir destek mesajı olarak değerlendiriliyor ve bölgedeki dengeleri etkileyebilecek potansiyele sahip. Aynı zamanda, ABD’nin İran politikası ve gelecekteki olası adımları konusunda önemli ipuçları veriyor.
