Nijer’de Orano’nun Uranyum Üretim Tesisi, Askeri Cunta Yüzünden "Çok Uzun" Bir Süre Kapalı Kalacak
Fransız nükleer yakıt uzmanı Orano, Nijer’deki yan kuruluşu Somaïr’in askeri cunta ile yaşadığı anlaşmazlık nedeniyle durdurulan uranyum üretim tesisinin yeniden başlatılmasının "çok uzun" süreceğini tahmin ediyor.
2024’ün sonunda Orano, Nijer’deki madencilik yan kuruluşlarının (Somaïr, Cominak ve Imouraren) operasyonel kontrolünü kaybettiğini ve bu nedenle 1 Aralık’tan itibaren bunları hesaplarından çıkardığını duyurdu.
Orano, 19 Şubat’ta açıkladığı yıllık sonuçlarında, grubun bu durumu "Nijerli yetkililerin söz konusu yan kuruluşların, sırasıyla Orano tarafından %63,5, %69 ve %63,5 oranında hissedilen yönetimine ve faaliyetlerinin kontrolüne müdahalesi" ile ilişkilendirdiğini vurguladı.
Orano, 1971’den beri Nijer’in kuzeyinde uranyum madenciliği yapıyor, ancak Cominak’ın 2021’de kapatılmasının ardından, bir maden ve uranyum cevheri üretim fabrikası içeren Somaïr tesisi hâlâ faaliyetteydi.
Somaïr şu anda "fiilen iflas etmiş durumda" ve faaliyetlerini yeniden başlatmak, tedarikçilerine ve yaklaşık 780 çalışanına ödeme yapmak için "artık geliri yok" diye açıkladı Orano’nun Genel Müdürü Nicolas Maes salı günü gazetecilere.
Bunun nedeni, piyasa değeri 250 milyon avro olan yaklaşık 1300 ton uranyum cevherinin hâlâ tesiste mahsur kalması ve "yetkililerin bunların sevk edilmesine ve ihraç edilmesine izin vermemesi" diye belirtti Maes.
Maes’e göre, gerekli koşullar oluştuğunda, önünde yaklaşık yirmi yıllık rezerv olan tesisin yeniden başlaması "çok uzun" sürecek ve "neredeyse iki yıl" alabilir.
"Askeri darbeden bu yana yetkililerle hiçbir iletişim kanalı yok," diye ekledi Maes, "sistematik bir diyalog reddi" olduğunu ve bunun "hem insani hem de finansal bir trajedi" olduğunu belirtti.
Egemenliği ana hedeflerinden biri haline getiren Niamey’deki askeri rejim, yabancı şirketler tarafından topraklarındaki hammaddelerin çıkarılma sisteminde kapsamlı bir revizyona gitmek istediğini defalarca ifade etti. Haziran ayında, Orano’dan Imouraren’in devasa maden sahasının işletme iznini iptal etti.
