Rusya, Riyad Zirvesi’nde Trump’ın İltifatını Kazandı
Kremlin, Salı günü Riyad’da gerçekleşen ilk Rusya-ABD görüşmesinde Donald Trump’ın iltifatını kazanmakta zorlanmadı. Şaşırtıcı bir şekilde ılımlı bir açılış mesajı yeterliydi: Vladimir Putin, Volodymyr Zelensky ile müzakere etmeye hazır olduğunu ve Kiev’in AB’ye katılma "hakkını" reddetmediğini, ancak bunun NATO’nun kapısının sonsuza kadar kapalı kalmasıyla koşullandığını belirtti. Bu, Grönland’ı stratejik çıkarları adına talep eden "nüfuz alanları" mantığıyla hareket eden yeni ABD yönetiminin tutumlarıyla oldukça uyumlu.
Avrupa’yı dışarıda bırakarak "çatışmanın köklerini" Avrupa çapında bir güvenlik sistemiyle ele alma konusundaki Rus talebinde sözde bir anormallik var. Bunun nedeni, Putin ve Trump’ın her ikisinin de Ukrayna’nın ötesine bakıyor olmasıdır. Kremlin lideri, NATO tehdidini etkisiz hale getirme ve Rusya’nın etki alanını koruma takıntısına sahip.
ABD, NATO Genişlemesine Karşı
ABD, NATO’nun Ukrayna veya Gürcistan gibi eski Sovyet topraklarına genişlemesine karşı çıkıyor. Trump yönetimi açıkça NATO’nun "modası geçmiş" olduğunu belirtti. ABD’nin eski Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, Avrupalı müttefiklere NATO’yu terk etmek ve Rus etki alanını kabul etmek için söz verilen toprakları geri alabileceklerini önerdi.
Ukrayna İkilemi
Ukrayna, bu jeopolitik oyunun ortasında kalmış durumda. Kiev, Rus işgaline karşı koymak için Batı’nın desteğine ihtiyaç duyuyor, ancak aynı zamanda, Moskova’yı kışkırtmamak için NATO üyeliğine karşı temkinli davranıyor. Zelenskiy, ülkesinin NATO üyeliğinden ziyade "özel bir statü" aradığını söyledi.
Avrupa Dışta Kalıyor
Avrupa, ABD ve Rusya arasındaki anlaşmalarda büyük ölçüde dışarıda kalıyor. AB, Ukrayna’ya desteğini dile getirdi, ancak NATO’nun genişlemesine açıkça destek vermedi. Almanya ve Fransa, Ukrayna krizini çözmek için Minsk anlaşmalarını uygulamaya çağırdı.
Yeni Soğuk Savaş
ABD ve Rusya arasındaki ilişkiler, Ukrayna krizinin körüklediği yeni bir Soğuk Savaş dönemine giriyor. Her iki süper güç de kendi etki alanlarını korumak ve karşı tarafı zayıflatmak için mücadele ediyor. Ukrayna, bu çatışmanın savaş meydanı durumunda ve Avrupalı müttefikleri arasındaki bölünmelere yol açıyor.
Sonuç
Riyad zirvesi, ABD ve Rusya arasındaki gerilimlerin azaltılmasında küçük bir adım attı. Ancak Ukrayna krizinin uzun vadeli çözümü, Avrupa’nın ABD ve Rusya arasındaki jeopolitik rekabette kendi konumunu belirlemesine bağlı olacaktır. Avrupa, ortak bir sesle konuşamadığı sürece, etkisiz hale getirilecek ve iki süper güç arasındaki anlaşmalarda dışarıda kalmaya devam edecektir.