Rick Steves’in Hippie İzinde Bir Genç Adamın Seyahatnamesi
Seyahat için gideceğim yeni bir yer için bir Rick Steves rehberi bulamadığımda kendimi biraz eksik hissederim. Kusursuz önerileri, makul bütçe seçenekleri ve hafif esprili yazı stiliyle Steves, birden fazla seyahatimde hayırsever peri babası rolü üstlendi. Bu nedenle, yeni anı kitabı "Hippie İzinde"yi okumak ve çok daha genç ve kendisinden çok daha az emin bir Steves’le tanışmak büyük bir keyif oldu.
1978’de Steves, seyahat tutkusuna sahip 23 yaşında bir piyano öğretmeniydi. Bir okul arkadaşıyla birlikte İstanbul’dan Katmandu’ya uzanan sözde Hippie İzinden geçmeye kararlıydı; Türkiye, İran, Afganistan, Pakistan, Hindistan ve Nepal’i otobüs ve trenle geçen karayolu yolculuğu. Deneyimlerinin ayrıntılı bir günlüğünü tuttu ve bu günlük yeni anının temelini oluşturdu – yaşlı adamın minimum müdahalesiyle genç bir adamın hikayesi.
Hippie İzinde Steves ilk kez uyuşturucu aldı. (1978’de Afganistan’da, "Amerika’da akşam yemeğinde şarap içmek kadar masum" olduğunu düşündü. Bugün yasal esrarın savunucusudur.) Jaipur’da bir file bindi ve Nepal’de bir şelalenin altında yıkandı. Rüya gibi seyahat tasvirleri eğlenceli, ancak bu kitapta en güzeli Steves’in zihnini beklediğinden çok daha büyük ve karmaşık bir dünyaya yavaş yavaş açışını izlemek. "Hayatlarımıza girip çıktığımızda insanlar ne düşündü?" diye merak ediyor. Seyahat, zihninizi dünyaya açmak için harika fırsatlardan biridir, ancak diğerlerinden biri de okumaktır; bu, bir başkasının bilinciyle temas etmenize, zihninizi onlarınkiyle birleştirmenize olanak tanır. Tam da bunu yapmanıza yardımcı olacak bazı kitaplar:
Ali Smith: Gliff
İskoçya’nın Nobel beklemesindeki yazarı olarak anılan Ali Smith’in kitaplarının bazı özellikleri şunlardır: gizli serileştirme. (Beğeniyle karşılanan mevsimlik dörtlüsü, bir dizi kolayca gözden kaçırılabilecek kurnaz papatya zinciri bağlantısıyla birbirine bağlanmıştı.) Dilsel oyun. (Metne entegre edilmiş bir düzyazı şiirini ve başarabilirse uzun bir etimoloji tartışmasını sever.) Faşizm karşıtı bir dizi politikası ki bu politika iyimserlikten ziyade direnişe ve sanatın ve güzelliğin dayanıklılık kabiliyetine bağlıdır. (Mevsimlik dörtlü, en eski ciddi Brexit ve Covid sonrası romanlarından bazılarını içeriyordu.)
Smith’in yeni romanı Gliff, yukarıdakilerin hepsini içeriyor ve yine de yeni ve şaşırtıcı hissettiriyor. Basitçe beklediğiniz gibi değil.
Gliff, yakın gelecekte bir distopyada geçiyor ve Rose ve Briar adlarında peri masalı isimleri taşıyan iki kardeşi takip ediyor. Bohem ebeveynleri onları otoriter devletlerinin en kötüsünden korumuşlardır, ancak devlet tuhaf ve saçma intikamını alır. Bir gece, Briar’ın çocuk gözlerinden öğreniyoruz, biri evlerine gelir ve etrafına kırmızı bir çizgi çizer, her şeye rağmen onları evlerinden kaçmaya zorlayan belirsiz bir tehdit. Sonra sıra kamyonetlerine gelir. Acımasızca, durdurulamaz bir şekilde gelir; Briar ve Rose’u ebeveynlerinden, ızgaranın dışına, saklanmaya ve hatta sonunda birbirlerinden uzaklaştırır. Gliff’in başlığı birçok anlama gelen eski bir İskoçça kelimeden geliyor: Kısa bir an, sert bir darbe, ani bir kaçış veya anlamsız bir ses olabilir. Eşlik eden romanı gelecek yıl çıkacak ve "ilk romanda gizlenmiş bir hikaye" olarak lanse ediliyor. Glyph başlığını taşıyacak.
Julie Berlinski: Mona Harekete Geçiyor
Ne kadar özel, ne kadar kesin bir keyif veren sıcak, komik bir roman bu – çünkü bir bakıma bir Me Too romanı. Biraz Slings & Arrows, biraz Dorothy Parker olan Mona Harekete Geçiyor, saygın Shakespeare oyuncusu Mona Zahid ile cinsel taciz suçlamalarıyla kurduğu tiyatro şirketinden apar topar çıkarılan eski akıl hocası Milton Katz arasındaki yüklü ilişkiyi ele alıyor.
Orta yaşa yaklaşırken yakında Ophelia’yı oynamaktan vazgeçip Gertrude’u oynamak zorunda kalacağından yakınan Mona, kariyerinin "inşası"nda Milton’a pay çıkarır. Yine de Milton’un tiyatro şirketindeki mutlak gücünü nasıl kullandığı konusunda kendini hiçbir zaman tamamen rahat hissetmemiştir ve bu dinamik, konusunu Shakespeare olarak alan bir kitaba yakışan bir nüansla burada izlenir. Mona, felaketle sonuçlanan bir Şükran Günü boyunca fazlasıyla uyuşturucu alır ve ufak köpeğini arkasına takarak, Milton’u kafasından atmaya ve aynı zamanda saçlarının neden şu anda bu kadar iyi göründüğüyle ilgili gizemi çözmeye çalışmak için kayınvalidelerini ağırlamaktan vazgeçer ve Manhattan’da dolaşır.
Mona yürürken, şu anda oynadığı rol, yani 12. Gece’deki Maria, Shakespeare’in en neşeli komedilerinden biriyle ilgili endişe duyuyor. Mona karanlık ve acımasız bir şekilde oynuyor ve kimse nedenini tam olarak anlamıyor: Komik olması gerekmiyor mu? Mona Harekete Geçiyor ile Berlinski bunun tam tersini başardı. Karanlık bir şeyi, keskin bir şekilde analiz etti ve onu okumak için saf bir keyif haline getirdi.
Ashley Spencer: Disney Lisesi
2000’lerin Disney Channel ne kadar garip bir fenomendi: büyük hayalleri olan tatlı çocuklarla ilgili bu bembeyaz sitcomlar; tatlı çocuklardan birinin her an Britney gibi bir şey yapacağına dair hep var olan o paranoya. Eğer bir milenyalsanız, Disney Channel’ın bebek bakıcısı olarak geçirdiğiniz biraz zaman olsa gerek. Birbirinin ardından ana akım pop kültürüne dev bir pop yıldızı kazandırdı – ve sonra, bir şekilde, zirve dönemindeki merkeziyeti kadar ani ve açıklanamaz bir şekilde alakasız hale gelerek gözden kayboldu.
Ya da belki o kadar da açıklanamaz değil. Ashley Spencer’ın Disney Lisesi, 2000’ler boyunca Disney Channel’ın şans ve basiretin birleşiminin bir sonucu olarak ruh haline nasıl fırlatıldığı ve kurumsal ataletin onun tekrar çökmesine nasıl izin verdiği konusunda hem kültürel hem de kurumsal tarihin zekice ve titizlikle bildirilmiş bir parçası. O dönemde Disney’in yaptığı çalışmaya çok az kişi büyük sanat derken, bir neslin çocukluğu ve ergenliği üzerinde büyük bir biçimlendirici etki yarattı. Disney Lisesi’nde Spencer bize oraya nasıl geldiğini gösteriyor.
