Amerika’nın Stratejik Pivotajı: Asya-Pasifik’e Odaklanma
Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşüyle Amerika, 2011 yılında ilk kez kavramsallaştırılan stratejik bir dönüşüm geçiriyor. O dönemde Başkan Obama, "Asya’ya pivot etme"den nazikçe bahsetmişti. Bugün ise ülke, Avrupa’daki NATO ortaklarına kıtanın güvenliğini Ruslara karşı sağlamanın onların sorumluluğu olduğunu açıkça ifade ediyor. Çünkü Amerika, çabalarını Hint-Pasifik bölgesine yoğunlaştırmayı hedefliyor. Dahası, Beyaz Saray, Avrupa başkentlerini dahil etmeden Kremlin ile Ukrayna savaşı hakkında bir müzakere başlattı.
Bu, Washington’ın talebi üzerine Ukrayna davasını desteklemek için önemli fedakarlıklarda bulunan Avrupalılar için oldukça acımasız bir durum. Rusya’nın Şubat 2022’de saldırdığı Ukrayna’ya destek olmak için Avrupa ülkeleri Rus gazını satın almayı bıraktı ve kendilerinden üç kat daha pahalı olan Amerikan kaya gazına yöneldi. Ayrıca Ukrayna’nın askeri ve sivil bütçelerine hatırı sayılır ölçüde kaynak aktardılar.
Asya-Pasifik’e Odaklanmanın Nedenleri
Amerika’nın Asya-Pasifik’e odaklanmasının birkaç nedeni var:
- Çin’in yükselişi: Çin, küresel ekonomik ve askeri bir güç olarak hızla yükseliyor. Amerika, Çin’in bölgedeki nüfuzunu dengelemek istiyor.
- Deniz yollarının korunması: Hint-Pasifik, dünya ticaretinin önemli bir kısmının geçtiği hayati deniz yollarına ev sahipliği yapıyor. Amerika, bu güzergahların güvenliğini sağlamayı hedefliyor.
- Müttefikliklerin güçlendirilmesi: Amerika, Japonya, Güney Kore ve Avustralya gibi Hint-Pasifik müttefikleriyle ilişkilerini güçlendirmeyi amaçlıyor.
- Ekonomik fırsatlar: Hint-Pasifik bölgesi muazzam ekonomik potansiyele sahip. Amerika, bu fırsatlardan yararlanmayı istiyor.
Avrupa’ya Etkileri
Amerika’nın pivotu, Avrupa için bir takım sonuçlar doğuruyor:
- Azalan güvenlik taahhüdü: Amerika, artık Avrupa savunmasına eskisi kadar bağlı değil. Avrupa ülkelerinin kendi savunmalarından sorumlu olmaları bekleniyor.
- Ukrayna’da azalan destek: Amerika’nın Kremlin ile sürdürdüğü müzakereler, Ukrayna’ya verdiği desteğin azaldığı yönünde endişelere yol açtı.
- Ekonomik zorluklar: Avrupa, Rus gazını ikame etmek için daha pahalı Amerika kaynaklı kaya gazına bağımlı hale geldi. Bu durum ekonomik büyümeyi yavaşlatabilir.
- Siyasi bölünme: Amerika’nın pivotu, Avrupa içinde siyasi bölünmelere yol açabilir. Bazı ülkeler Amerika ile daha yakın ilişkiler isterken, diğerleri Avrupa bağımsızlığına odaklanmayı tercih edebilir.
Sonuç
Amerika’nın Asya-Pasifik’e odaklanması, küresel jeopolitik manzarayı yeniden şekillendiriyor. Avrupa ülkeleri, azalan Amerikan güvenlik taahhüdü ve Ukrayna’ya verilen desteğin azalmasıyla yeni bir gerçeğe uyum sağlamak zorunda kalacak. Bu dönüşüm, Avrupa’yı daha fazla kendi kendine yeterliliğe ve alternatif ortaklıklar aramaya yöneltebilir.
